SQLite Nedir? Nasıl Kurulur?

Şöyle bir hayal et: Ufak bir uygulama yazıyorsun, belki bir masaüstü uygulaması, belki bir mobil app… Ama işin veri kısmına geldiğinde dev sunucular, karışık kurulumlar, port ayarları seni boğuyor. İşte tam bu noktada SQLite devreye giriyor: kurulumu basit, kullanımı pratik ve dosya kadar taşınabilir.

Bu yazıda SQLite nedir, nasıl kurulur, ne gibi avantajları ve dezavantajları vardır onlardan bahsedeceğiz.

SQLite Nedir?

SQLite ilişkisel bir veritabanı sistemidir ama diğerlerinden çok farklıdır. Çünkü ortada ne bir veritabanı sunucusu vardır, ne de karışık bağlantı ayarları. Her şey tek bir .db dosyasının içinde döner.
Bu ne demek?

• Uygulaman yanında veritabanını da taşıyabilir,
• Anında çalışmaya başlayabilirsin,
• Hatta internet bağlantısına bile ihtiyacın olmaz.

SQLite Kurulumu

Kurulum dediğime bakma aslında sadece birkaç dosya indirip doğru yere koyuyorsun. İşletim sistemine göre anlatayım. İlk olarak en yaygın kullanılan sistemle başlayalım:

Windows SQLite Kurulumu

1. Gerekli Dosyayı İndir:
   SQLite Download adresine girip “sqlite-tools-win32-x86-*.zip” dosyasını indirin.
2. Dosyaları Uygun Bir Klasöre Taşı:
   C:\sqlite adında bir klasör oluşturup ZIP dosyasını buraya çıkarın. İçinde sqlite3.exe dosyası olmalı.
3. Ortam Değişkenine Ekle:
   Başlat menüsünden “Ortam Değişkenlerini Düzenle” yazıp çıkan seçeneğe tıklayın.
   Path değişkenine C:\sqlite yolunu ekleyin.
4. Kurulumu Test Et:
   C:\sqlite klasöründeyken adres çubuğuna cmd yazıp enter’a basın. Açılan komut istemine sqlite3 yaz. Versiyon bilgisi geliyorsa işlem tamam.

macOS SQLite Kurulumu

Cihazınızın işletim sistemi macOS ise Terminal’i açıp aşağıdaki komutu yazın.

sqlite3

Çalışmıyorsa Homebrew kullanarak kurun.

brew install sqlite

Linux (Debian/Ubuntu)

sudo apt update
sudo apt install sqlite3

RedHat/Fedora

sudo dnf install sqlite

SQLite Avantajları

• Kurulum yok gibi: birkaç dosya indir, kullan.
• Sunucu gerekmez: tek başına çalışır.
• Performansı iyi: küçük ve orta ölçekli projelerde hızlıdır.
• Dosya tabanlıdır: veritabanın bir .db dosyasıdır.
• Taşınabilir: dosyayı başka yere kopyala, çalıştır.
• Ücretsiz ve açık kaynak: lisans derdi yok.

SQLite Dezavantajları

• Çoklu kullanıcı desteği sınırlı: eş zamanlı erişimde sorun çıkabilir.
• Veri bütünlüğü sorunları: yüksek trafik ve paralel işlemlerde sıkıntı olabilir.
• Sunucu mimarisi yok: gelişmiş yetkilendirme veya uzaktan erişim yok.
• Sınırlı veri tipi desteği: karmaşık veri türlerinde yetersiz kalabilir.

SQLite Ne Zaman Kullanılır?

SQLite tam bir “gerektiği yerde mükemmel” teknolojidir. Basit uygulamalar, prototip geliştirmeler, mobil uygulamalar, eğitim amaçlı projeler gibi senaryolarda harikadır. Ama büyük ölçekli, çok kullanıcıya sahip sistemlerde yetersiz kalabilir.